'Hạnh phúc' dưới góc nhìn khoa học

Bằng cách này hay cách khác, có ý thức hay vô thức, trực tiếp hoặc gián tiếp, tất cả mọi thứ chúng ta làm hay những hy vọng của chúng ta đều liên quan đến niềm khao khát mãnh liệt về hạnh phúc.

Vì thế, hạnh phúc, theo những khám phá khoa học, là một trạng thái không thể đạt được bằng các phương tiện vật chất, mà nó là hệ quả của tâm thái từ bi và lòng trắc ẩn trong vũ trụ. Nó gắn bó với lòng vị tha nhiều hơn là sự ích kỷ – với tinh thần thay vì vật chất.

Với 256 điện cực trên chiếc đầu trọc, nhà sư Phật giáo người Pháp Matthieu Ricard, tác giả cuốn sách “Hạnh phúc: Hướng dẫn phát triển kỹ năng quan trọng nhất của cuộc sống”, luôn cho thấy một nụ cười sảng khoái ở bất cứ nơi nào ông đến. Vùng não trước trán bên trái của ông, khu vực não bộ hoạt động đặc biệt tích cực ở những người có suy nghĩ lạc quan, cho thấy cường độ hoạt động vượt ra ngoài bất cứ thông số bình thường nào.

Là một nhà nghiên cứu sinh học phân tử, Ricard hiểu được một sự thật bằng cách chụp cộng hưởng từ não: Theo khoa học, trạng thái tinh thần của ông có thể tương ứng với cảm giác của người đàn ông hạnh phúc nhất trên hành tinh.

Nhiều năm nghiên cứu đã đưa các nhà khoa học đến nhận thức rất chính xác rằng hoạt động của vùng não trước trán bên trái liên quan chặt chẽ đến cảm giác hạnh phúc, trong khi trạng thái tâm lý tiêu cực để lại dấu vết ở vùng não trước trán bên phải.

Các nhà khoa học đã vô cùng ngạc nhiên khi nhiều nghiên cứu phát hiện ra một kiểu mẫu rõ ràng ở những đối tượng sở hữu “bộ não hạnh phúc”. Họ không phải là những người thành công nhất về mặt kinh tế hay vật chất trong cuộc sống, mà là một nhóm người hoàn toàn khác biệt – các nhà sư Tây Tạng và những người thiền định chuyên nghiệp.

Theo một thí nghiệm chi tiết thông qua chụp cắt lớp não, một nhóm những người thiền trong thời gian dài khi tập trung hướng thiện có thể làm chuyển hóa giải phẫu của bộ não theo những cách thật bất ngờ. Mức độ cảm xúc tích cực của họ gia tăng, điều này được thấy ở vùng não trước trán bên trái. Họ cũng giảm bớt hoạt động ở thùy trước trán bên phải, khu vực liên quan đến trầm cảm, giảm bớt hoạt động của hạch hạnh nhân, bộ phận trong não liên quan đến sợ hãi và tức giận. Hơn thế, họ còn có thể tăng cường thời gian cũng như mức độ tập trung.

Các nhà khoa học đã kết luận rằng trạng thái từ bi được sinh ra bởi một số hình thức thiền định nào đó khiến cho não trở nên tĩnh lặng, đạt đến một trạng thái hạnh phúc, viên mãn. Hạnh phúc thấy ở những người tập thiền chính là một trạng thái mà trong đó không có cảm giác sợ hãi và hoàn toàn kiểm soát được cảm xúc.

Tương tự như vậy, hầu hết mọi người đều trải nghiệm qua trạng thái dồn dập xúc cảm trong các giai đoạn nhất định của việc rèn luyện trí óc và thể chất, một cảm giác hạnh phúc làm rung động tâm trí khi hoàn toàn hợp nhất với những gì họ đang làm.

Theo tiến sỹ Daniel Goleman, người được quốc tế công nhận về công trình trong lĩnh vực tâm lý học, trạng thái cảm xúc dạt dào là một cảm giác tự phát về sự vui sướng và ngạc nhiên đầy dễ chịu. Đồng thuận với giải thích của Goleman, con người chìm trong trạng thái xúc cảm dào dạt mà sự chú ý và ý thức của họ hòa trộn cùng hành động.

Trái ngược với những quan niệm của các nhà thần kinh học thời gian qua, khi tâm trí tập trung vào một nhiệm vụ, bộ não sẽ ít hoạt động hơn. Dường như “tiếng ồn nơ ron” ít thấy khi tâm trí suy nghĩ vẩn vơ. Điều này tương tự như trạng thái của những người ngồi thiền thường xuyên mặc dù khó nhận biết hơn.

Vì thế, hạnh phúc, theo những khám phá khoa học, là một trạng thái không thể đạt được bằng các phương tiện vật chất, mà nó là hệ quả của tâm thái từ bi và lòng trắc ẩn trong vũ trụ. Nó gắn bó với lòng vị tha nhiều hơn là sự ích kỷ – với tinh thần thay vì vật chất.

Theo Minhbao.net/ Epoch Times